- Αγροτικός Συνεταιρισμός Συκολόγου

Ο Αγροτικός Ελαιουργικός Συνεταιρισμός Συκολόγου ιδρύθηκε το 1954 από παραγωγούς του ομώνυμου χωριού με ένα και μοναδικό σκοπό: τη συλλογική τους ανάπτυξη μέσα από την ισότιμη συνεργασία και την αλληλο-υποστήριξη τους.

Έχοντας διανύσει πάνω από 70 χρόνια συνεχούς λειτουργίας ο Συνεταιρισμός συνεχίζει την πορεία του, με γνώμονα την προάσπιση των συμφερόντων των μελών του μέσα από διαρκείς επενδύσεις. Επενδύσεις που αφορούν στον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό των εγκαταστάσεων και του παραγωγικού του εξοπλισμού αλλά και τον εκσυγχρονισμό των εκμεταλλεύσεων των παραγωγών – μελών του.

Οι κύριες δραστηριότητες που αναπτύσσει ο Συνεταιρισμός είναι η παραγωγή και εμπορία ελαιολάδου, η εμπορία γεωργικών εφοδίων και η γεωτεχνική υποστήριξη των παραγωγών μελών του.

Ο Συκολόγος είναι το τελευταίο χωριό στη νοτιο-ανατολική άκρη του Δήμου Βιάννου και του Νομού Ηρακλείου.

Βρίσκεται σε υψόμετρο περίπου 600 μέτρα και εκτείνεται από την κορυφή της πλαγιάς που ορθώνεται βόρεια του κεντρικού δρόμου και καταλήγει στο Νότο στα Τέρτσα. Το σύνθετο όνομα του χωριού από τις λέξεις “σύκο” και “λόγος” (αυτός που συλλέγει σύκα) πιθανολογείται ότι οφείλεται στην ύπαρξη κατά το παρελθόν πολλών συκιών τις οποίες κάποιος νοίκιαζε και μάζευε τα σύκα.

Η κύρια ασχολία των κατοίκων του είναι η ελαιοκαλλιέργεια η οποία καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της καλλιεργήσιμης έκτασης. Στην παραλιακή περιοχή του Συκολόγου υπάρχουν μεγάλες θερμοκηπιακές καλλιέργειες οπωροκηπευτικών αλλά και υπαίθριες καλλιέργειες μπανάνας και λαχανικών (ντομάτα, μελιτζάνα κ.α).

Παρά την μεγάλη τουριστική ανάπτυξη που έχει γνωρίσει η Κρήτη τις τελευταίες δεκαετίες, η περιοχή του Συκολόγου παραμένει αναλλοίωτη από του τουρισμό.

Οι ελαιώνες των παραγωγών του ΑΣ Συκολόγου βρίσκονται στο νότιο άκρο του Ηρακλείου. Στην περιοχή διακρίνεται ένα έντονο ανάγλυφο με απότομες υψομετρικές διαφορές που έχει ως αποτέλεσμα τη μεγάλη ποικιλότητα τοπίων και μικροκλιματικών χαρακτήρων. Το έδαφος είναι ασβεστολιθικής προέλευσης και σε συνδυασμό με το θερμό μεσογειακό κλίμα και τις παραδοσιακές τεχνικές καλλιέργειας δημιουργούν όλες τις προϋποθέσεις για την παραγωγή ενός ελαιολάδου εξαιρετικής ποιότητας. Το ελαιόλαδο προέρχεται από ελαιόκαρπο της ποικιλίας «Κορωνέϊκη» η εξάπλωση της οποίας στην περιοχή έχει ευνοηθεί καθώς έχει μικρές απαιτήσεις σε έδαφος, υγρασία και καλλιεργητικές φροντίδες.

Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο της περιοχής έχει χαρακτηριστεί Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (Π.Ο.Π.) σύμφωνα με την Υπ.Απ.379576 (ΦΕΚ Β’677/93) από το Ελληνικό Κράτος και από την Ευρωπαϊκή Ένωση (L144/1996) με την ονομασία ΠΟΠ Βιάννος Ηρακλείου Κρήτης.

Πρόκειται για ένα λεπτόρευστο ελαιόλαδο με λαμπερό, πρασινοκίτρινο χρώμα, φρουτώδη γεύση και ιδιαίτερο άρωμα.

Το ελαιουργείο του ΑΣ Συκολόγου βρίσκεται λίγες δεκάδες μέτρα πριν την είσοδο του ομώνυμου χωριού σε θέση που επιτρέπει την εύκολη πρόσβαση των ελαιοπαραγωγών της περιοχής. Είναι μία μονάδα με σύγχρονο εξοπλισμό και περιλαμβάνει δύο γραμμές παραγωγής: μια για μεμονωμένη άλεση και μια για κοινή άλεση. Στη μονάδα ετησίως υπάρχει η δυνατότητα για επεξεργασία περίπου 600 τόνων ελαιολάδου. Η μάλαξη του ελαιοκάρπου γίνεται πάντα σε θερμοκρασίες μικρότερες των 30 βαθμών κελσίου για να διασφαλίζονται όλα τα ποιοτικά χαρακτηριστικά και τα πλεονεκτήματα του ελαιολάδου της περιοχής και η αποθήκευση του ελαιολάδου γίνεται σε συγκρότημα 6 ανοξείδωτων δεξαμενών συνολικής χωρητικότητας περίπου 400 τόνων.

Το ελαιοτριβείο του ΑΣ εφαρμόζει Σύστημα Διαχείρισης Ασφάλειας Τροφίμων και Σύστημα Διαχείρισης της Ιχνηλασιμότητας τα οποία έχουν πιστοποιηθεί σύμφωνα με διεθνή πρότυπα.

Επιπλέον, είναι ενταγμένο στο σύστημα ελέγχου του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ για την παραγωγή του ελαιολάδου ΠΟΠ ΒΙΑΝΝΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ.

Επιπλέον στις εγκαταστάσεις του Συνεταιρισμού περιλαμβάνονται δύο καταστήματα πώλησης γεωργικών εφοδίων στο Συκολόγο και στην Ψαρή Φοράδα καθώς και γραφεία και λοιποί χώροι που καλύπτουν τις ανάγκες λειτουργίας του Συνεταιρισμού.

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΕΦ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2021-2022

O ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΕΛΑΙΟΚΟΜΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΣΥΚΟΛΟΓΟΥ ως επίσημα αναγνωρισμένη Οργάνωση Παραγωγών στον Τομέα Ελαιόλαδου υλοποιεί για την περίοδο 2021-2022 πρόγραμμα εργασίας ΟΕΦ στο πλαίσιο των Καν. (ΕΕ) 611/2014 και 615/2014.

Αξιοποιώντας τη θετική εμπειρία που αποκόμισε από την υλοποίηση του προηγούμενου Προγράμματος Εργασίας, ο Συνεταιρισμός επιχειρεί να ενισχύσει περαιτέρω τα δυνατά του σημεία και να αμβλύνει τις αδυναμίες του καλύπτοντας κατά τον πληρέστερο δυνατό τρόπο τις ανάγκες του.

Οι βασικοί στόχοι του προγράμματος είναι οι εξής:

Ο μετριασμός του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της ελαιοκαλλιέργειας
Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελαιοκομικών εκμεταλλεύσεων
Η βελτίωση της ποιότητας παραγωγής του ελαιολάδου
Η ενίσχυση της υποδομής για την ιχνηλασιμότητα του ελαιολάδου
Η διάδοση πληροφοριών

Για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος έχουν προγραμματιστεί οι ακόλουθες δράσεις:

Πιλοτική παρακολούθηση πληθυσμού ωφέλιμων εντόμων: Η δράση των ωφέλιμων εντόμων είναι σημαντική γιατί περιορίζει τους πληθυσμούς των επιζήμιων εχθρών, συμβάλλουν στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και στη διατήρηση της ισορροπίας του οικοσυστήματος. Η ελαιοκαλλιέργεια θεωρείται ιδιαίτερα πρόσφορη για την εφαρμογή βιολογικής καταπολέμησης λόγω του ότι μεγάλος αριθμός των εντόμων που την προσβάλλουν αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά από τη δράση πολλών ωφέλιμων οργανισμών.
Εφαρμογή Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης: Η δραστηριότητα αφορά στη συνέχιση της εφαρμογής του μοντέλου της ολοκληρωμένης διαχείρισης σύμφωνα με τις απαιτήσεις του πρότυπου Agro 2.2 από το σύνολο των μελών της ΟΕΦ με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του ελαιολάδου και παράλληλα την προστασία του περιβάλλοντος.
Εφαρμογή προγράμματος κατάρτισης παραγωγών στον αγρό: Η δράση έχει ως στόχο την περαιτέρω ενίσχυση των μηχανισμών κατάρτισης των μελών της ΟΕΦ σε διάφορες καλλιεργητικές τεχνικές στο πλαίσιο μιας προσπάθειας για τη βελτίωση της ποιότητας του παραγόμενου ελαιοκάρπου και κατ’ επέκταση του ελαιολάδου σε ένα ολοένα και πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Εφοδιασμός παραγωγών με εξοπλισμό: Η δραστηριότητα αφορά στην προμήθεια νέου εξοπλισμού από την ΟΕΦ ο οποίος θα παραχωρηθεί στους παραγωγούς προς χρήση στο πλαίσιο της προσπάθειας που αναπτύσσεται για τη βελτίωση των συνθηκών παραγωγής, συγκομιδής και μεταφοράς του ελαιοκάρπου μέχρι το ελαιουργείο με απώτερο σκοπό τον περιορισμό των παραγόντων που οδηγούν σε υποβάθμιση της ποιότητας της παραγωγής.
Βελτίωση συνθηκών παραγωγής και αποθήκευσης ελαιολάδου: Στο πλαίσιο της συγκεκριμένης δράσης του προγράμματος αποδίδεται σημαντικό βάρος στη βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας του ελαιουργείου και του χώρου αποθήκευσης των δεξαμενών με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας παραγωγής και αποθήκευσης του ελαιολάδου.
Ηλεκτρονικό Σύστημα Ιχνηλασιμότητας ελαιοτριβείου: Το συγκεκριμένο σύστημα θα καλύψει τα στάδια από την συγκομιδή του ελαιοκάρπου έως και την πώληση του ελαιολάδου, συμπεριλαμβάνοντας όλα τα ενδιάμεσα στάδια αποθήκευσης, ελαιοποίησης και δεξαμενισμού.
Λειτουργία συστήματος διαχείρισης της ιχνηλασιμότητας στο ελαιοτριβείο σύμφωνα με το πρότυπο ISO 22005:2007: Πρόκειται για μια από τις βασικότερες δράσεις, καθώς στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας προωθούνται εκτός των άλλων και σημαντικά μέτρα που σχετίζονται άμεσα με την Ιχνηλασιμότητα Τροφίμων. Το διεθνές πρότυπο ISO22005:2007 εφαρμόζεται σε εθελοντική βάση από επιχειρήσεις τροφίμων για την τεκμηρίωση της εφαρμογής των αρχών ιχνηλασιμότητας. Η ΟΕΦ προγραμματίζει τη συνέχιση όλων των απαιτούμενων διαδικασιών για τη διατήρηση της συμμόρφωσης της με τις απαιτήσεις του προτύπου και κατ’ επέκταση της σχετικής πιστοποίησης
Λειτουργία συστήματος διαχείρισης της ασφάλειας τροφίμων στο ελαιοτριβείο σύμφωνα με το πρότυπο ISO 22000:2018: Η νέα έκδοση του προτύπου ISO 22000:2018 αντιμετωπίζει με ολοκληρωμένο τρόπο την ασφάλεια και τη ποιότητα του τροφίμου σε όλα τα στάδια της διατροφικής αλυσίδας, από τη παραγωγή έως την κατανάλωση, και βασίζεται στις θεμελιώδεις αρχές σχεδιασμού και ανάπτυξης HACCP και στο CODEX ALIMENTARIUS.
Ανάπτυξη συστήματος παρακολούθησης χαρακτηριστικών ελαιολάδου: Η ΟΕΦ στο πλαίσιο της παρακολούθησης της ποιότητας του ελαιολάδου που παράγει θα διενεργεί ετησίως αναλύσεις ελαιόλαδων για την ποιότητα και την γνησιότητά τους, στο στάδιο της παραλαβής τους, καθώς και στα τελικά προϊόντα. Τα είδη των αναλύσεων που θα διενεργηθούν θα προσδιοριστούν από την ΟΕΦ βάσει των εμπορικών προδιαγραφών και ποιοτικών συμμορφώσεων που ισχύουν. Τα αποτελέσματα των αναλύσεων θα αξιολογούνται κατάλληλα για τον εντοπισμό των αιτιών στην περίπτωση που αποκλίνουν από τα θεσπισμένα όρια.
Επικοινωνιακή προβολή προγράμματος: Η δραστηριότητα αφορά στην ενίσχυση επικοινωνιακής προβολής της δραστηριότητας της ΟΕΦ μέσω της διάχυσης πληροφοριών. Το ενημερωτικό/ πληροφοριακό υλικό που θα αξιοποιηθεί για την προβολή του προγράμματος καλύπτει γνωστοποιήσεις ενεργειών της Διοίκησης της ΟΕΦ και Τεχνικών Συμβούλων, δεδομένα και πληροφορίες που προκύπτουν από την εφαρμογή των επιμέρους δραστηριοτήτων και πληροφορίες που αναδεικνύουν εξελίξεις του ευρύτερου περιβάλλοντος, οι οποίες συνδέονται με το έργο της ΟΕΦ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΕΦ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2018-2021

O ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΕΛΑΙΟΚΟΜΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΣΥΚΟΛΟΓΟΥ ως επίσημα αναγνωρισμένη Οργάνωση Παραγωγών στον Τομέα Ελαιόλαδου υλοποιεί για την περίοδο 2018-2021 πρόγραμμα εργασίας ΟΕΦ στο πλαίσιο των Καν. (ΕΕ) 611/2014 και 615/2014.
Αξιοποιώντας τη θετική εμπειρία που αποκόμισε από την υλοποίηση του προηγούμενου Προγράμματος Εργασίας, ο Συνεταιρισμός επιχειρεί να ενισχύσει περαιτέρω τα δυνατά του σημεία και να αμβλύνει τις αδυναμίες του καλύπτοντας κατά τον πληρέστερο δυνατό τρόπο τις ανάγκες του.
Οι βασικοί στόχοι του προγράμματος είναι οι εξής:

• Ο μετριασμός του περιβαλλοντικού αποτυπώματος της ελαιοκαλλιέργειας
• Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ελαιοκομικών εκμεταλλεύσεων
• Η βελτίωση της ποιότητας παραγωγής του ελαιολάδου
• Η ενίσχυση της υποδομής για την ιχνηλασιμότητα του ελαιολάδου
• Η διάδοση πληροφοριών

Για την επίτευξη των στόχων του προγράμματος έχουν προγραμματιστεί οι ακόλουθες δράσεις:

• Πιλοτική εφαρμογή πρακτικών με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του εδάφους: Η δράση αφορά στην εφαρμογή πρακτικών όπως η χλωρή λίπανση, η ακαλλιέργεια και η αξιοποίηση των κλαδεμάτων με σκοπό την υιοθέτησή τους από τους παραγωγούς της Οργάνωσης σε μια προσπάθεια περιορισμού του της διάβρωσης των εδαφών αλλά και των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ελαιοκαλλιέργειας.

• Πιλοτική εφαρμογή εναλλακτικών τεχνικών καταπολέμησης του δάκου: Η δράση αποσκοπεί στον περιορισμό των αρνητικών επιπτώσεων των συνθετικών εντομοκτόνων στο περιβάλλον αλλά και στη βελτίωση της ποιότητας του ελαιολάδου που παράγει ο Συνεταιρισμός.

• Εφαρμογή Συστήματος Ολοκληρωμένης Διαχείρισης: Η δραστηριότητα αφορά στη συνέχιση της εφαρμογής του μοντέλου της ολοκληρωμένης διαχείρισης σύμφωνα με τις απαιτήσεις του πρότυπου Agro 2.1/2.2-3 από το σύνολο των μελών της ΟΕΦ με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του ελαιολάδου και παράλληλα την προστασία του περιβάλλοντος.

• Αναβάθμιση συστημάτων, τεχνικών και μεθόδων άρδευσης ελαιώνων: Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη πρωτοβουλία με σκοπό τον εξορθολογισμό της άρδευσης στην περιοχή της ΟΕΦ που έχει ως βάση τον περιορισμό των απωλειών αρδευτικού νερού λόγω φθορών και την επέκταση της εφαρμογής της στάγδην άρδευσης.

• Προμήθεια εξοπλισμού καλλιέργειας. Η δράση αποσκοπεί στην προμήθεια κοινόχρηστου εξοπλισμού (με κύριο στόχο την αξιοποίηση των κλαδεμάτων) αλλά και εξοπλισμού συγκομιδής με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας του ελαιοκάρπου.

• Βελτίωση συνθηκών παραγωγής και ιχνηλάτησης ελαιολάδου: Η δράση περιλαμβάνει την προμήθεια σύγχρονου εξοπλισμού για την μέτρηση της ελαιοπεριεκτικότητας, τη φυγοκέντρηση και το διαχωρισμό του ελαιολάδου, την αυτοματοποίηση της παρακολούθησης των γραμμών κοινής και της διαχείρισης του ελαιολάδου στις δεξαμενές αποθήκευσης.

• Διάδοση πληροφοριών: Η δράση αφορά στην ενίσχυση της διάχυσης πληροφοριών που παράγονται μέσω του προγράμματος αλλά και της διάχυσης νέας γνώσης προς τα μέλη της ΟΕΦ που παράγεται από άλλους φορείς (ερευνητικούς, τεχνικούς κλπ)

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΟΕΦ ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2015-2018

Κατά την περίοδο 2015-2018 ο ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ ΕΛΑΙΟΚΟΜΙΚΟΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΣ ΣΥΚΟΛΟΓΟΥ υλοποίησε με επιτυχία ένα σημαντικό Πρόγραμμα Εργασίας με σημαντική επίδραση στη λειτουργία του. Τα κυριότερα αποτελέσματα από την υλοποίησή του παρατίθενται παρακάτω:

• Πλήρης προσαρμογή των καλλιεργητικών πρακτικών 180 παραγωγών στις απαιτήσεις του προτύπου ολοκληρωμένης διαχείρισης Agro 2.1-2.2/3. Η προσπάθεια αυτή θεωρήθηκε πολύ σημαντική διότι: α) αναγνωρίστηκε εκ μέρους των παραγωγών η σημαντικότητα της γεωτεχνικής υποστήριξής τους στη λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με τη διαχείριση των εισροών τους β) παράχθηκε σημαντική ποσότητα, σε ετήσια βάση, ελαιοκάρπου με απουσία υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων και γ) οργανώθηκε ο προγραμματισμός της συγκομιδής και της παράδοσης του ελαιοκάρπου.

• Βελτίωση της οργάνωσης του ελαιουργείου καθώς πιστοποιήθηκαν οι διαδικασίες λειτουργείας τους σύμφωνα με τα πρότυπα FSSC 22000 για τη διαχείριση της ασφάλειας του ελαιολάδου και ISO 22005 για τη διαχείριση της ιχνηλασιμότητας, γεγονός που οδήγησε στη βελτίωση της εικόνας του ελαιολάδου.

• Εφαρμογή εκτεταμένου προγράμματος κατάρτισης των περισσότερων παραγωγών συνοδευόμενο από επιδείξεις πρακτικών στον αγρό από εξειδικευμένο επιστήμονα και για όλες τις πτυχές της παραγωγικής διαδικασίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα τον εμπλουτισμό της εμπειρίας τους με νέες γνώσεις σε θέματα εμβολιασμού, φυτοπροστασίας, άρδευσης, λίπανσης, κατεργασίας εδάφους, κλαδέματος, συγκομιδής.

• Αναβάθμιση του εξοπλισμού των παραγωγών. Στη συγκεκριμένη παράμετρο δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση με αποτέλεσμα οι παραγωγοί της οργάνωσης να εφοδιαστούν με σύγχρονο και κατάλληλο εξοπλισμό (π.χ. ελαιοραβδιστικά, αλυσοπρίονα κλαδέματος, δίχτυα και σακιά ελαιοσυλλογής κ.α.) με σκοπό τη βελτίωση των συνθηκών καλλιέργειας, συγκομιδής και παράδοσης του ελαιοκάρπου.

• Εκσυγχρονισμός μηχανολογικού εξοπλισμού του ελαιουργείου με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών επεξεργασίας του ελαιοκάρπου. Εκτός του βασικού μηχανολογικού εξοπλισμού εγκαταστάθηκαν και λειτούργησαν με επιτυχία αυτοματισμοί για την παρακολούθηση και διαχείριση των πληροφοριών που παράγονται κατά τη διαδικασία έκθλιψης ελαιολάδου στη γραμμή μεμονωμένης άλεσης.

• Οργάνωση της άρδευσης βάσει κλιματολογικών δεδομένων από τον μετεωρολογικό σταθμό που εγκαταστάθηκε