Xylella Fastidiosa: Ένας κίνδυνος για την καλλιέργεια της ελιάς … που πρέπει να προλάβουμε

H Xylella εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ευρώπη το 2013 και συγκεκριμένα στη Νότια Ιταλία όπου και έχει προκαλέσει σημαντικές καταστροφές. Αργότερα επεκτάθηκε και σε άλλες χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία). Ευτυχώς για τα ελληνικά δεδομένα το παθογόνο δεν έχει καταγραφεί στη χώρα μας, όμως ο κίνδυνος να εισαχθεί από τις γειτονικές χώρες είναι αυξημένος. Ειδικά στην Κρήτη θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή καθώς:

• οι κλιματολογικές συνθήκες είναι ευνοϊκές για την εξάπλωση του βακτηρίου και
• η καλλιέργεια των φυτών-ξενιστών (όπως η ελιά και το αμπέλι) είναι συστηματική και εκτεταμένη.

Η Xylella fastidiosa είναι ένα φυτοπαθογόνο βακτήριο που προσβάλει διάφορα καλλιεργούμενα φυτά αμπέλι, ελιά, εσπεριδοειδή, πυρηνόκαρπα, λοιπά οπωροφόρα δέντρα, δασικά δέντρα, θάμνοι, καλλωπιστικά φυτά.

Ο κύριος τρόπος μετάδοσης του βακτηρίου είναι μέσω συγκεκριμένων εντόμων, τα λεγόμενα τζιτζικάκια. Τα έντομα αυτά για να τραφούν μυζούν το χυμό από τα αγγεία των μολυσμένων φυτών και έτσι προσλαμβάνουν το παθογόνο βακτήριο το οποίο αποικίζει το εμπρόσθιο έντερο των εντόμων. Στη συνέχεια το μεταδίδουν και σε άλλα υγιή φυτά που επισκέπτονται. Άλλος ένας τρόπος μετάδοσης σε μία νέα περιοχή αποτελεί και το πολλαπλασιαστικό υλικό (φύτευση, εμβολιασμός και διακίνηση μολυσμένων φυτών).

Πολλές φορές τα φυτά μπορεί να είναι μολυσμένα χωρίς να εκδηλώνουν εμφανή συμπτώματα. Όταν όμως η μόλυνση βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο φράσσουν τα αγγεία των φυτών που μεταφέρουν νερό και θρεπτικά συστατικά και τότε εκδηλώνονται ορατά πλέον συμπτώματα χλώρωσης, περιφερειακής ξήρανσης και καψαλίσματος των φύλλων, νέκρωσης κλαδιών και τελικά το φυτό οδηγείται σε ολική μάρανση.

Δυστυχώς η αντιμετώπιση του βακτηρίου είναι ιδιαίτερα δύσκολη, πολλές φορές και ακατόρθωτη, καθώς μέχρι σήμερα δεν έχει βρεθεί κάποια επεμβατική-θεραπευτική μέθοδος για τα μολυσμένα φυτά. Ο έλεγχος της εξάπλωσής του έχει εστιαστεί στην προληπτική καταπολέμηση των εντόμων-φορέων με τη χρήση φυτοπροστατευτικών σκευασμάτων. Για τους λόγους αυτούς προτρέπονται οι παραγωγοί να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να ελέγχουν τα φυτά τους για τυχόν παρουσία συμπτωμάτων. Επίσης θα πρέπει όταν αγοράζουν φυτικό υλικό να μεριμνούν ώστε αυτό να συνοδεύεται από πιστοποιητικό φυτοϋγείας.

Σε περίπτωση υποψίας παρουσίας της ασθένειας οι παραγωγοί θα πρέπει να επικοινωνήσουν άμεσα είτε με τη ΔΑΟΚ ΠΕ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ (2813 407920 -21) είτε με το Εργαστήριο Φυτοπαθολογίας-Βακτηριολογίας, ΤΕΙ ΚΡΗΤΗΣ, (2810 379459).
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την Xylella fastidiosa οι παραγωγοί μπορούν να βρούν στο συνημμένο έντυπο εδώ